مقدمه
برنج و برنز آنتیک را میتوان برای سالها استفاده و نگهداری کرد، بهشرط مراقبت و توجه اساسی در حفظ آن. کارشناسان حفاظت در هنری فورد (مرکز تحقیقاتی جامعی در آمریکا برای تحقیق درباره مجموعهها و داستان نوآوری، نبوغ در جهان، و خانه کارشناسانی است که مجموعهها را نگهداری و تشریح میکنند.) اطلاعات موجود در این مقاله را برای کمک به مراقبت از اشیاء برنجی و برنزی جمع آوری کرده است. اشیاء و مجموعه های آنها اولین قدم در مراقبت از مجموعه ها، درک و شرایطی را که می توانند باعث آسیب شوند را به حداقل برسانید یا از بین ببرید. مرحله دوم پیروی از اصول اولیه است
دستورالعمل هایی برای مراقبت، جابجایی و تمیز کردن
توجه: این مقاله با تأکید بر نگهداری و جابجایی مناسب به عنوان بهترین وسیله نگهداری، مرور مختصری برای مراقبت از اجسام برنجی و برنزی را ارائه میدهد. این مقاله به مشکلات جدی در حفظ فلزات باستانشناسی کاوششده نمیپردازد. سایتهای زمینی یا دریایی و افرادی که در سایتهای زمینی یا دریایی آثار باستانی حفاظت نشده را جمعآوری میکنند باید آگاه باشند که اگر تدابیر حفاظتی مناسب اعمال نکنند، ممکن است آسیبرسان باشد. رسیدگی به تمام مشکلات مرتبط با نحوه اکتشاف در محدوده این مقاله نمیباشد. برای مثال در مجسمههای برنزی که در فضای باز قرار دارند این مقاله اطلاعات مفیدی را در اختیارتان قرار خواهد داد. در هر صورت ما توصیه میکنیم برای چنین مصنوعات پیچیدهای با یک محافظ حرفهای مشورت کنید.
شناسایی مصنوعات برنجی و برنزی
برنج و برنز از آلیاژهای مس هستند. (دو یا چند فلز با هم ترکیب میشوند تا یک آلیاژ را بسازند. آلیاژها به طور کلی ظاهر یا خواص مکانیکی متفاوتی دارند که این بستگی به درصد ترکیب آنها دارد.) آلیاژهای دیگری از مس نیز وجود دارد که عبارتند از برنج قرمز، فلز زنگوله و نقره آلمانی که به آن نقره نیکل یا “پاکتونگ” نیز میگویند.
آلیاژ برنج از مس و افزودن روی به آن تشکیل میشود که ممکن است به صورت جامد ریخته شود. معمولاً به صورت ورقههای نازک نورد شده، و یا به شکل قالبی یا سیم کشیده میشوند. بسیاری از اشیاء تزئینی ، وسایل خانه، اثاثیه و منبتهای مبلمان و ابزار، ساخته شده یا حاوی آلیاژ برنج هستند. برنج اغلب در ابزارهای علمی، ابزارهای اندازهگیری و تاریخی یافت میشود. این ابزار در حالت طبیعی خود معمولاً از نظر ظاهری زرد مایل به طلایی روشن میباشند.
آلیاژ برنز از مس و افزودن قلع، به عنوان یک افزودنی تشکیل میشود، در حالی که موارد دیگری از عناصر فلزی نیز وجود دارند که میتوانند برای یک خاصیت ویژه به این ترکیب اضافه شوند. برنز ریختهگریشده معمولاً از 90٪ مس، 6٪ قلع و 4٪ روی، (گاهی اوقات برنج قلع نامیده می شود). تشکیل میشود و به طور گستردهای از دوران باستان برای ساخت سلاح، مجسمهسازی و اشیاء تزئینی استفاده میشده است. برنزها معمولاً پتینه شده به نظر میرسند و از سبز روشن تا قهوه ای تیره وجود دارند.
پتینه به عنوان هرگونه خوردگی کنترل شدهای که باعث ایجاد یک کهنگی در رنگ و یا بافتی دلپذیر در مصنوع میشود توصیف میشود. پتینهها ممکن است با استفاده از مواد شیمیایی یا در طول زمان به طور طبیعی ایجاد شده باشند. در هر صورت، صاحبان اشیاء آنتیک باید از ارزش بالقوه اجسام و نیاز به حفظ پتینهکاری آنها آگاه باشند. (بخش گیج کننده ممکن است در تمایز پتینه سبز کم رنگ باشد که خوردگی بالقوه مضری است باشد؛ در زیر به این موضوع پرداخته خواهد شد).
دسته سومی از مصنوعات که باید در مورد برنج و برنز دانست، “برنز” پوشش داده شده روی فلز است. گاهی اوقات، رنگ یا لاک حاوی رنگدانههای برنزی برای ریختهگری استفاده می شد که به نام “برنز فرانسوی” قرن نوزدهم شناخته میشود. آهن یا فلز سفید نرم این پوششهای رنگ شده، ممکن است باعث اکسیداسیون مس شوند، اما نباید جلا داده شود. یکی دیگر از روش های برنزه کردن آبکاری مس روی سطح فلزی بسیار نازک است؛ این نوع پرداخت نیز در برابر پولیش قابل تحمل نیست.
انواع آسیب
خوردگی، جابجایی نامناسب و نگهداری نامناسب از عوامل اصلی آسیبدیدگی میباشند. آلیاژهای مس اگر به درستی از آنها مراقبت شود، مواد نسبتاً پایدار و مقاوم در برابر خوردگی هستند. خوردگی فعال باعث از بین رفتن فلز از جسم میشود و ارتباط نزدیکی با نگهداری نامناسب یا محیط نمایشی (محل نمایش شیء) دارد، که نباید آلوده یا در معرض تبخیر آب نمک باشد. در صورت بروز فرورفتگی، شکستگی، خم شدن یا ترک خوردن و استفاده نادرست میتواند منجر به از بین رفتن و کاهش ارزش اشیاء شود. نمکها، روغنها و رطوبت میتوانند باعث ایجاد خوردگی شوند و آلیاژهای مس را “لکهدار” کنند. بنابراین اگر مصنوعات فلزی را با دستان بدون محافظ و دستکش کار کنید، خطر آسیب رساندن به آنها وجود دارد.
خوردگی
خوردگی بیخطر :
مصنوعات آلیاژ مس بدون پوشش در شرایطی که تمیز و خشک نگه داشته شوند معمولا سطوحی پایدار ایجاد میکنند. سطوح ممکن است قرمز، سیاه، قهوهای یا سبز تا طیف آبی به نظر برسند. رنگهای قهوهای و سیاه ممکن است ناشی از اکسیداسیون طبیعی غیر مخرب مس باشد. ممکن است پوسته های ضخیم انباشته شوند، اما خوردگی متراکمی که پیشرونده نیست ممکن است از مس محافظت کن. پتینهها که ممکن است هر رنگ متفاوتی داشته باشند، معمولاً به عنوان محافظ فلز عمل میکنند.
خوردگی مشکلدار:
با ایجاد لکههای پودری ریز به رنگ سبز روشن که به سرعت رشد میکند، مصنوع شما علائم “بیماری برنز” دارد و نشان دهنده خوردگی فعال در آن است. همانطور که در بالا ذکر شد سطوح سبز اغلب بر روی سطوح برنز دیده میشوند اما اگر لایه خوردگی پیوسته باشد و به راحتی پوسته پوسته نشود، باعث هشدار جدی نمیباشد. پودر سبز مایل به سبز روشن یا “مومی” که در نواحی کوچک روی سطح و حفرههای روی سطح فلز تشکیل میشود، نشاندهنده خوردگی فعال پیشرفته است و اگر در شرایط خود باقی بماند میتواند خسارت قابل توجهی به آلیاژهای مس قدمتدار وارد کند.، زیرا باعث ایجاد حفره در سطح و از بین رفتن مداوم فلز میشود. وجود نمک در هوا یا رسوبات به جا مانده از تمیز کردن و رسیدگی نامناسب و زمانی که هوا رطوبت دارد این موضوع پیشرفت بیشتری دارد. میزان بالای غلظت آمونیاک در هوا باعث ایجاد رسوبات خوردگی مایل به آبی میشود.
در موارد نادر، “پتینه” حاوی مواد خورنده است که ممکن است به خوردگی کمک کند. خوردگی روی آلیاژهای مس در حضور رطوبت نسبی (RH) بالا پیشرفت میکند. معمولاً میزان رطوبت در این موارد بالای 70 درصد است. همانطور که برای اکثر فلزات، (RH) بحرانی ممکن است در میزان آلودگی و تأثیر در محیطهای آلوده کمتر باشد (مانند مترو دیترویت). گرد و غبار و خاک باقیمانده روی مصنوعات فلزی میتواند رطوبت را روی سطح نگه دارد و ممکن است حتی باعث خوردگی شود. البته اگر روکش لاکی برنج و برنز شکسته نباشد معمولاً میتوانند در برابر خوردگی مقاومت کنند. در جایی که در پوشش شکستگی وجود داشته باشد، خوردگی پیشرفت میکند. قسمت شکسته شده لاک به صورت رگههای تیره دیده میشود.
سایش و دندانه
اشیایی با دیوارههای نازک و یا جزئیات زینتی ظریف ممکن است در اثر برخورد آسیب ببینند. نواحی برجسته و به ویژه دستگیرهها در معرض فرورفتگی و شکست هستند. (دیدن هندلینگ، در زیر). اگر ظروف برنجی قدمتدار در خانه استفاده میشود، صاحبان آنها باید مقداری از ساییدگی و شکستگی ناشی از جابجایی و تمیز کردن مکرر را در نظر داشته باشند. تعمیرات مصنوعات فلزی با ارزش، باید توسط یک فلزکار واجد شرایط و آشنا به تکنیکها یا توسط یک مرمتگر آثار هنری انجام شود.
ذخیره سازی
از آنجایی که مصنوعات ساخته شده از آلیاژهای مس بسیار متنوع هستند، امکان پذیر نیست تمام جنبههای تعمیر و نگهداری را در این مقاله پوشش دهیم. اولین توصیه داشتن یک متریال خوب است. محیط نگهداری، رطوبت یکنواخت و کم را در محل نگهداری اشیاء فلزی حفظ کنید. در حالت ایده آل رطوبت نسبی (RH) زیر 55٪ باشد. نوسان سریع دما باعث ایجاد پوششها و لایهها میشود. با انبساط و انقباض فلز شکست میخورد. این مشکل در مورد مصنوعاتی که از ورق ساخته شده حادتر است.
در اکثر خانهها، اطمینان از داشتن یک شرایط محیطی یکنواخت دشوار است، اما زیرزمینها در تابستان مرطوب هستند و بنابراین نباید برای نگهداری مصنوعات فلزی استفاده شوند. سنسورهای دما و رطوبت برای کسانی که مایل به بررسی شرایط محیط هستند به راحتی در دسترس هستند.
اجازه ندهید گرد و غبار روی اجسام جمع شود. شما میتوانید با استفاده از فوم بی اثر (به عنوان مثال “اتافوم”) از مجموعه خود محافظت کنید و قفسهها را با آن بپوشانید. ممکن است بخواهید که از پارچه پلاستیکی یا پردههای پارچهای در اطراف قفسههای نگهداری استفاده کنید، اما مصنوعات فلزی را در کیسههای پلاستیکی مهر و موم شده قرار ندهید. خطر تراکم رطوبت روی فلزی که گرد و غبار دارد بیشتر است.
رسیدگی
مصنوعات فلزی را نباید با دست خالی جابجا کرد. نمک و روغن پوست شما میتواند در فلزات بدون پوشش باقی بماند که ممکن است باعث آسیب شود. اثر انگشت به صورت علائمی مخدوش کننده به رنگ تیره روی مس بدون پوشش قابل تشخیص است. با استفاده از دستکشهای نخی نرم همچنان میتوانید ارزش کالای خود را حفظ کنید. برای باقی نماندن مجموعه روغنها و نمکها و نیتریل در زمان حمل دستکش توصیه میشود. اجسام را از مرکز ثقل خود بلند کنید. از بلند کردن لبه، اندام، دستگیره، دهانه یا سایر مناطق اجسام بپرهیزید؛ این فلز ممکن است در طول زمان دچار ضعف های نامشخصی شده باشد و ممکن است به طور غیر منتظره خم شود یا بشکند. اجسام بزرگ ممکن است به موارد بیشتری و مشاوره نیاز داشته باشند، سعی کنید از کارشناسان و مشاوران حرفه ای آنتیک بهره ببرید.
مراقبت از برنج و برنز
تمیز کردن و پرداخت
اگر تصمیم به تمیز کردن مصنوعات برنجی یا برنزی خود دارید و مطمئن هستید ظاهر سطحی که میخواهید را حفظ کنید، برخی از پیشنهادات زیر ممکن است به شما کمک کند:
تمیز کردن:
سطوح ثابت یا رنگ شده باید عاری از گرد و غبار باشد. استفاده از جاروبرقی با استفاده از اتصال نازل، یا یک قلم مو، یک برس، یا یک مسواک میتواند به زدودن گرد و غبار از شکافها و شیارها کمک کند.
گاهی اوقات لکههای سطحی را می توان به راحتی با آب و صابون ساده از بین برد.
چربی زدایی:
وجود روغنها و دودهها ممکن است باعث خوردگی شود. شما میتوانید اکثر مصنوعات فلزی بدون پوشش را با الکلهای معدنی چربیزدایی کنید. اجسام را در یک ظرف کوچک پاک کنید. پس از تبخیر حلال، هرگونه اثرات نامطلوب (معمولاً ناشی از گرد و غبار باقیمانده یا روکش قدیمی) را بررسی کنید. فرآیند تمیز کردن را با استفاده از پارچههایی که با مواد معدنی مرطوب شدهاند انجام دهید. ممکن است در حین از بین بردن آلودگی موهای نایلونیای را پیدا کنید. برسهای قطعات، برسهای شابلون کاردستی یا حتی مسواکها به شما کمک میکنند تا میان شکافها را تمیز کنید. اگر الکلهای معدنی کثیفی را از بین نمیبرند، میتوان از سورفکتانت حفاظتی استفاده کرد. مطمئن شوید که الکل های معدنی تمیز شستشو داده شود تا باقیمانده مواد شوینده پاک شود. این روش برای مسهای قدیمی با انباشتگی سطحی بسیار پتینه شده توصیه نمیشود.
حذف خوردگی:
اشیایی که به شدت خورده شدهاند، مانند اجسامی که در اکتشافات یافت میشوند یا در آنها آب نگهداری میشود، مصنوعات با سطوح رنگ شده یا سطوح آسیب دیده توسط نمک، به یک مرمتگر آموزش دیده نیاز دارند. ممکن است برای حذف خوردگی زیاد به صورت مکانیکی از سیم فولادی یا سایر ابزار استفاده شود، دقت داشته باشید که این ابزار ممکن است موجب خراشیدگی یا ساییدگی سطح فلز شوند.
پولیش:
برخی از برنجها به طور سنتی تا آستانه براق شدن پرداخت می شد. تغییر عمده سطوح ممکن است ارزش تاریخی یک شی را کاهش دهد. همانطور که در بالا اشاره شد، برخی از سطوح تیره ممکن است “پتینه” در نظر گرفته شوند. کلکسیونرها میدانند که هرگونه پرداخت خاص، به ویژه لاکها و پتینهها، ممکن است در رنگ صحیح فلز تعیین کننده باشند، همینطور از درجهای که باید تمیز شود و یا درجهای که باید صیقل داده شود آگاهند. اگر بعد از پولیش با پوشش خاصی برخورد کردید کثیفیهای ساده را پاک کرده اید. بهتر است برای پرداخت نیز قبل از اقدام با یک مرمتگر مشورت کنید.
اگر می خواهید یک شی برنجی یا برنزی را به ظاهر اصلی و صیقلی خود برگردانید، از مقدار مناسبی گریس صنعتی و یک پولیش خوب استفاده کنید.
لاکهای قدیمی باید قبل از پرداخت پاک شوند. اگر لاک اصل و اورجینال باشد شرایط کار راحتتر است. حذف لاک بهتر است با استون و ترجیحاً با تکنیک غوطهور کردن انجام شود. استون یک است حلال فرار است که هرگز نباید در محیطی با تهویه نامناسب استفاده شود.
پولیش با میزان سایندگی ملایم تنها روش تمیز کردن ایمن است که مرمتگران برای اکثر مصنوعات فلزی آنتیک توصیه میکنند. مس و آلیاژهای آن نسبتاً فلزات نرمی هستند. پولیشهای موجود در بازار ممکن است حاوی ترکیبات نامطلوبی مانند اسید کلریدریک یا سولفوریک باشند که سریع عمل میکنند و فلز بیشتری نسبت به پولیشهای دیگر از سطح پولیش میکنند. مرمتگران در موارد ضروری از پولیشهای خاص استفاده میکنند، اما برای برنج تیره، این روش بیش از خورنده و خطرناک است.
برخی از پولیشهای خمیری تجاری کاملاً ساینده هستند و ممکن است باعث خراشیدگی جسم شوند. برای جبران آن از پارچه جواهرسازی حاوی روژ استفاده میشود (یعنی “پارچه برک”، “دستکش هاگرتی”). کار کردن با این پارچهها به شرح زیر یک روش پرداختکاری ایمن و ثابت شده در موزههاست:
روش پولیش 1:
برای بیشتر پولیشها از کلسیم بسیار ریز (1.2-1.6 میکرون) استفاده میکنیم؛ کربنات و گچ به صورت دوغاب یا خمیر روان با مقادیری مساوی از اتانول (الکل غیر طبیعی) و آب مقطر. خمیر در سراسر جسم مالیده میشود؛ روی یک سطح کوچک در یک زمان، و با توپهای پنبهای یا پارچههای نخی تمیزکاری انجام میشود. مهم است که تمام پولیشهای باقیمانده را با آب مقطر پاک کنید. خشک شدن سریع میتواند با افزودن اتانول بیشتر به آب شستشو اتفاق بیافتد.
روش پولیش 2:
برخی از مصنوعات ممکن است به لایهبرداریهای بالا پاسخ ندهند، به این دلیل که لایههای اکسیداسیون بیش از حد ضخیم هستند. برای سایندگی بیشتر، “Autosol” را برای پرداخت توصیه میکنیم. برای از بین بردن هر گونه باقی مانده پولیش پس از پولیشکاری باید سطح با الکلهای معدنی شسته شود. این پولیش را توصیه میکنیم زیرا حاوی آمونیاک کمتری نسبت به سایر مارکهای تجاری است. آمونیاک میتواند به اجسام با ارزش آلیاژ مس آسیب برساند.
پوشش
پولیش فلز نو و واکنشپذیر را بیشتر در معرض جو و اکسیداسیون قرار میدهد. ممکن است بخواهید اشیایی با پوشش نقره و برنج با ارزش را برای محافظت بیشتر با لاک بپوشانید.
لاک زدن:
لاک زدن شامل استفاده از حلالهایی مانند استون برای تمیز کردن پوسته است. در این مورد اسپری کردن لاک بیشترین نتیجه را دارد. پرداخت یکنواخت و بادوام لاک از طریق اسپریکاری انجام میپذیرد که بهتر است به افراد واجد شرایط واگذار شود.
واکسینگ:
برای اکثر مصنوعات برنجی و برنزی کلکسیونی، بهترین پوشش ممکن موم است. موم یک پوشش انعطاف پذیر ایجاد میکند که انجام آن آسان بوده و میتواند بارها تکرار شود. می توان موم را روی پتینهها و لاکهای اصلی استفاده کنید. سطح را چربیزدایی کرده و از یک پارچه تمیز، دستمال و یا برس استفاده کنید.
(برسهای کفش برای این منظور عالی هستند).
برای چسبندگی بهتر، ممکن است بخواهید موم را در الکل معدنی یا رقیق کننده لاک رقیق کنید. برس را به موم آغشته کرده و بزنید، اجازه دهید حلال آن تبخیر شود و سپس با یک پارچه نرم تمیز کنید.
نوشته شده توسط Clara Deck، محافظ اشیای آنتیک
تجدید نظر توسط Cuong T. Nguyen، محافظ اشیای آنتیک، از هنری فورد
باسلام
در زمینه تعمیر آنتیک هم مشاوره میدید؟
سلام؛
جهت مشاهده خدمات مشاوره و مرمت اشیای آنتیک برگه “خدمات” را مطالعه کنید،
و در صورت نیاز با پشتیبانی چمراس تماس بگیرید.
متشکریم